Orhangazi Tarihi
2022-04-04
Orhangazi tarihi.
Orhangazimiz Anadolunun en eski yerleşim merkezlerinden birisidir. Ilçemiz Topselvi mahallesinde bulunan Ilipinar Höyügünde gerçekleştirilen kazilar sonucunda İlçemizde ilk yerleşimin 8000 yıl öncesinde yapıldığı anlaşılmıştır.
Ilıpınar höyüğü ilk kez 1948 yilinda Türk arastirmaci K.Köktem tarafindan kesfedilip bilim dünyasina duyurulmustur. Höyük de Daha Sonra Hollandali arkelog J.J Roodenberg tarafindan 1987 yilinda kazılar başlatılmış, 1995 yilina kadar devam ettirilmiştir. Kazılar sonucunda Ilıpınar Höyüğü’nün Bursa bölgesinin en eski yerlesim birimi oldugu belirtilmiş, Höyüğün M.Ö.5400 yillarina dayandığı ortaya konmuştur. Bu durum kazılar ve araştırmalar sonucunda dünyanin en eski esyalari ile mezarlarinin ortaya çıkartılmasıyla tescillenmiştir.
Orhangazi´ nin bilinen en eski sakinleri Bitinyalilar´ dir. M.Ö 74 yilindan sonra bölgemiz, Romalilar´ in egemenligi altina girmistir. Orhangazi, 365 yilinda kent derecesine yükselmistir. Roma Imparatorlugu´ nun ikiye ayrilmasindan sonra 395 yilinda Bizans Devleti´ ne baglanmistir. Basilinapolis adli kent, III. yüzyilda kentimizin bulundugu alanda kurulmuştur. Pazarköy olan eski adini da Bazilinaköy´ den almistir.
Bölge 1085 - 1097 yillari arasinda Anadolu Selçuklu Devleti´ nin yönetimine girmistir. 1097 yilinda kentimiz ve çevresi Haçlilar tarafindan yagma edilmistir. 1024 - 1261 yillari arasinda Iznik Bizans Imparatorlugu egemenligi altinda kalan eski Orhangazi, göle daha yakin bir yerde bulunuyordu.
1332 yilinda Orhan Bey tarafindan fethedilen bölgeniz, Yerlesim ünitesi olarak II. Osmanli Padisahi Orhan Bey tarafindan 1362 yilinda kurulmustur.Orhan Bey burada kendi adina bir camii ve hamam yaptirarak civarda bulunan Türk asiretlerini Bölgeye yerlestirmistir. Pazarköy adini alan bu yerlesim merkezi o siralarda Iznik´e bagliydi. Osmanli Devletinin ikinci padisahi Orhan Bey, has mülkü olan kentimizi, daha sonra Iznik´ te bulunan Mevlana Alaaddin Medresesi´ ne vakif olarak bagislamistir. Bu tarihte Iznik´ in Gürle bucagina bagli Pazarköy´ ün 17 - 18. yüzyillarda kaza derecesine ulastigi sanilmaktadir. 1879 yilinda Pazarköy bucak merkezi haline getirilmiştir. Şehrimiz
1893 yilinda ise Bursa iline bagli ilçe merkezi olmuştur. Kurtulus Savasi´ nda Büyük kahramanlıklar gösterip isgal kuvvetlerinin ilerlemesini engelleyen Şehrimizin PAZARKÖY olan adi 1913 yılında , kurucusu II. Osmanli Padisahi Orhanbey adina dayatilarak, ORHANGAZI Şeklinde degistirilmistir.
20 Eylül 1919 tarihinde itilaf devletlerinin isgali altina giren Orhangazi´ de; Yunanlilar tarafindan Çakirli, Dutluca, Çeltikçi, Gedelek ve Yeniköy(Köyleri) mahallelerin´de katliamlar yapılmıştır. Orhangazi, 10 Eylül 1922 tarihinde düsman isgalinden kurtulmus ancak kasaba yandigi için ilçe merkezi iki yil Gürle´ ye tasinmistir.
Kuruldugunda uzun süre ufak bir yerlesim yeri olarak varligini sürdüren Orhangazi, Önce Bursa –Yalova karayolunun öneminin artmasi, Sonrasında da İstanbul İzmir otoyolu ve Osmangazi köprüsünün hizmete alınmasıyla hizli bir gelisme göstermistir. Kenarinda bulunan ovanin verimliligi sayesinde de kasaba, köylükten çikip modern bir kent haline gelmistir.